1-7 Temmuz Piyasa Analizi
GÜNDEM BÜLTENİ
Tarih: 7 Temmuz 2025
Hazırlayan: BOTAV (prompt) & YAPAY ZEKA
MAKRO GÖRÜNÜM
Türkiye, turizmde rekabet gücünü kaybetme ve yüksek enflasyon baskısı arasında bir denge arıyor. Küresel piyasalarda dolar zayıf seyrediyor, enerji fiyatları ise jeopolitik risklerle yükseliyor. Özellikle turizm gelirlerindeki düşüş, cari açığı daha da büyütecek gibi görünüyor.
1️⃣ Turizm & Konaklama
Türkiye’ye Gelen Turist Sayısı Geriliyor, Alternatifler Güçleniyor
Turizmdatabank & TurizmGüncel verilerine göre, Haziran’da Türkiye’ye gelen turist sayısı %2,5 azaldı. Otel dolulukları %7 düştü; konaklama süresi de kısaldı. Yunanistan, Hırvatistan ve Arnavutluk’un fiyat–performans dengesi Türkiye’yi zorluyor.
Yorum: Fiyatla rekabet dönemi bitti. Hizmet kalitesi, deneyim ve “premiumlaştırma” Türkiye’yi kurtarabilir. Özellikle Ege ve Bodrum gibi destinasyonlar hemen farklılaşmalı.
2️⃣ Finans & Piyasalar
BIST’te Halka Arzlar Durgun, Likidite Kıt
Borsa İstanbul’da yaklaşık 90 şirket halka arz onayı bekliyor. Endeksin yeni bir zirve görmeden arzların açılması mümkün görünmüyor.
Yorum: Likidite krizi hâlâ aşılabilmiş değil. Şirketler yeni finansman kaynakları için stratejik iş ortaklıklarını araştırmalı.
3️⃣ Dış Ticaret & Sanayi
Dış Ticaret Açığı 8,3 Milyar Dolara Çıktı
TUİK verilerine göre ihracat Haziran’da %7,5 artarken, ithalat %8,2 artarak açığı büyüttü. İlk 6 ayda toplam açık 50 milyar dolara dayandı.
Yorum: Yüksek enerji ve ara mal ithalatı Türkiye’yi kırılgan bırakıyor. Katma değerli üretime yönelmek artık ertelenemez.
4️⃣ Enerji & Jeopolitik
Doğu Akdeniz’de Yeni Gerginlik
Reuters’a göre İsrail–Lübnan hattında çatışmalar artıyor. Hürmüz Boğazı’nda İran’ın hamleleri de petrol fiyatlarını yukarı taşıyor.
Yorum: Türkiye enerji arz güvenliğini sağlamak için Orta Asya ve Karadeniz stratejilerini hızlandırmalı.
5️⃣ Yapay Zeka
Yapay Zeka Yatırımları Yavaşladı, Kullanım Derinleşiyor
Financial Times’a göre AI yatırımları küresel olarak %10 düştü, ancak özellikle hukuk, sağlık ve turizm sektörlerinde kullanım arttı.
Yorum: Balon sönüyor; gerçek katma değer sunan çözümler ayakta kalacak. Türkiye’de de firmaların operasyonel verimlilik için AI’ı kullanmaya başlaması kaçınılmaz.
6️⃣ Ulusal & Uluslararası Siyaset
Enflasyon Yükseldi, Vergi Artışı Masada
TÜİK verilerine göre yıllık enflasyon %73’e yükseldi. Hükümet ÖTV artışlarını değerlendirme sürecinde. Muhalefet bunun halkı daha da yoksullaştıracağını savunuyor.
Yorum: Vergi artışları kısa vadede bütçe açığını kapatabilir ama siyasi maliyeti yüksek olabilir. Kamu harcamalarında verimlilik artık zorunlu.
7️⃣ Otomotiv & Ulaşım
Haziran Satışları ÖTV Öncesi Zirvede
Haziran’da otomotiv satışları %11 artışla 118 bin adete çıktı. Özellikle düşük faiz kampanyaları ve olası vergi artışı talebi öne çekti.
???? Yorum: Stoklar hızla eriyor. Vergi sonrası durgunluk büyük ihtimalle kapıda.
8️⃣ Döviz – Altın – Faiz
Dolar Zayıf, Altın Güçlü
Dolar endeksi %11 düşerek yılın en düşük seviyesinde. Euro/dolar 1,18 üzerinde; altın onsu 3.340$ civarında.
Yorum: Dolar zayıflaması Türkiye için kısa vadede nefes alma fırsatı yaratabilir. Ancak temkinli olmak şart.
9️⃣ Türkiye’den Haberler
Sanayide Pay Düşüyor, Yatırımlar Zayıf
Kayseri Sanayi Odası Başkanı, sanayinin GSYH içindeki payının %19’a gerilediğini açıkladı.
Yorum: “Üretmeden büyümek” mümkün değil. Türkiye için yeni yatırım ve inovasyon iklimi yaratmak elzem.
Uluslararası Haberler
Tesla Çin’de Toparlandı
Tesla’nın Çin satışları 8 ay sonra %0,8 arttı. Çinli rakiplerle agresif rekabet sürüyor.
Yorum: Küresel otomotivde kâr marjları daralıyor. Çin’deki toparlanma geçici olabilir.
11 Fırsat & Risk Radarı
Fırsat: Turizmde deneyim odaklı hizmet sunan tesisler fark yaratabilir.
Risk: Cari açık, enerji bağımlılığı ve vergi artışları ekonomiyi kırılgan tutuyor.
SONUÇ:
Türkiye, turizmde hizmet kalitesine yatırım yapmadan ve sanayiyi ayağa kaldırmadan bu kırılgan dengeden çıkamaz. Uzun vadede yapısal reformlara cesurca yönelmek gerekiyor. Bugünkü küçük kararlar, geleceğin büyük sonuçlarını belirleyecek.
